W ostatnim tygodniu Adwentu w liturgii pojawiają się tzw. Wielkie Antyfony „O”, śpiewane podczas Nieszporów do Kantyku Maryi „Magnificat” („Wiebi dusza moja Pana”):
17 grudnia: O Sapientia (O Mądrości)
18 grudnia: O Adonai
19 grudnia: O Radix (O Korzeniu)
20 grudnia: O Clavis (O Kluczu)
21 grudnia: O Oriens (O Wschodzie)
22 grudnia: O Rex (O Królu)
23 grudnia: O Emmanuel (O Emmanuelu)
Z historii liturgii dowiadujemy się, że Wielkie Antyfony powstały już w VI wieku i na początku używane były w czasie od 6 do 13 grudnia (od wspomnienia św. Mikołaja do św. Łucji). Ciekawe, że kiedy ułożymy je w odwrotnym porządku niż występują w liturgii, to z pierwszych liter tytułów Mesjasza (Emmanuel, Rex, Oriens, Clavis, Radix, Adonai, Sapientia) otrzymamy tekst
E R O C R A S
B Ę D Ę J U T R O
korespondujący ze słowami Jezusa zaczerpniętymi z Apokalipsy: „zaiste, przyjdę niebawem” (Ap 22,20).
W średniowieczu antyfony cieszyły się niezwykłą popularnością. Świadectwa historyczne tego okresu notują, że w katedrach i opactwach intonowano je bardzo podniośle, według z góry ustalonej stałej hierarchii: pierwszą: O Sapientia intonował opat, drugą: O Adonai – przeor, O Clavis i następne – kolejni w hierarchii starszeństwa. W momencie śpiewania antyfony dzwonił największy dzwon katedry, aby w ten sposób uroczyście obwieścić i przypominać niezwykłą chwilę nadejścia Mesjasza. Materiałem, jaki posłużył do budowy antyfon są w większości teksty biblijne pochodzące z ksiąg prorockich i mądrościowych.
Adwentową serię rozpoczyna antyfona O Sapientia:
O Sapientia quae ex ore Altissimi prodiisti, attingens a fine usque ad finem, fortiter suaviterque disponens omnia: veni ad docendum nos viam prudentiae.
O Mądrości, która wyszłaś z ust Najwyższego, Ty obejmujesz wszechświat od krańca do krańca i wszystkim rządzisz z mocą i słodyczą: przyjdź i naucz nas dróg roztropności.
Cyt. za: x. Paweł Romanowski http://www.liturgia.pl/artykuly/Wielkie-Antyfony-17-grudnia-O-Sapientia.html
